Op vrijdag 8 april vindt de derde Willem Witsen-lezing plaats, georganiseerd door de Stichting Willem Witsen en het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis. De spreker is deze keer Leo Samama, musicoloog en componist.

Diepenbrock, Witsen en Gorter, en het Nederlands symbolisme in woord en klank

In het laatste kwart van de negentiende eeuw kende ons land een bijzondere culturele opleving. Die was voor een deel te danken aan enkele prominente kunstenaars als de componist Alphons Diepenbrock, de architect Pierre Cuypers, de dichter Herman Gorter en schilder/etser/criticus Willem Witsen. En deels aan het teruggrijpen op de rooms-katholieke cultuur van weleer en op de antieke wereld die een inspiratie was voor de invloedrijke Nietzsche, vooral als woordvoerder van componist Richard Wagner. Deze uiteenlopende invloeden kwamen samen in een sterke hang naar symbolisme.

De Frans-Duitse oorlog van 1870/71 en de opkomst van het Duitse keizerrijk hebben daar ook een rol bij gespeeld, evenals een sterke behoefte van het steeds meer geïndustrialiseerde Europa om de wereld opnieuw spiritueel (en voor sommigen ook politiek) te duiden.

De vriendenkring van Witsen, Gorter en Diepenbrock, die een belangrijke bijdrage leverde aan de ontwikkelingen op de grens van de negentiende naar de twintigste eeuw, staat in deze derde Willem Witsen-lezing centraal.

De lezing zou oorspronkelijk in 2020 en vervolgens in 2021 worden uitgesproken maar moest in verband met de COVID-19-maatregelen beide keren worden uitgesteld.

Leo Samama

Leo Samama is musicoloog en componist. Hij is een veelgevraagd kenner van de Nederlandse (moderne) muziek en heeft uiteenlopende bestuurlijke en organisatorische functies vervuld in het Nederlandse muziekleven. Samama was tevens radiomaker en muziekrecensent. Als musicoloog heeft hij meerdere boeken geschreven, met name over de Nederlandse muziek (waaronder het standaardwerk Nederlandse muziek in de 20ste eeuw, 1986, 2006), maar ook over muziekfilosofie (De zin van muziek, 2014), over Alphons Diepenbrock (2012) en Het strijkkwartet (2018). Hij doceert in verschillende hoedanigheden alom in Europa (onder meer compositie en muziekfilosofie).

Informatie

  • Datum: vrijdag 8 april
  • Locatie: RKD, Prins Willem-Alexanderhof 5, Den Haag
  • Inloop: 15.00 uur
  • Lezing: 15.30 uur – 17.00 uur
  • Borrel: tot 18.00 uur

Tickets

Willem Witsen-lezing

De Willem Witsen-lezing beperkt zich niet tot Willem Witsen en zijn kring, maar gaat in op de wisselwerking tussen de kunsten rondom 1900 – dus met inbegrip van architectuur, muziek, theater etc. – in de culturele en maatschappelijke context van die inspirerende periode.

De derde Willem Witsen-lezing wordt mede mogelijk gemaakt door kunsthandel E.J. van Wisselingh & Co en door een particuliere donatie.